ایجاد عشق و ایمان و اعتقاد به طلبگی(از زبان استاداخلاق آيه الله مجتهدي تهراني«رحمه الله»)
یکی از مهمترین راهکارهای تقویت انگیزه و ایجاد نشاط در میان طلاب، ایجاد عشق و ایمان و اعتقاد به طلبگی در جان و دل آنان میباشد.
تا این عشق به رسالت طلبگی نباشد، بسیاری از مشکلات و کاستیهای فراروری طلبه غیر قابل تحمل و فرساینده خواهد بود و طلبه را به منزل مقصود نخواهد رساند. همچنین بسیاری از آسیبهای اخلاقی و تربیتی طلاب نیز ریشه در همین امر دارد و اگر مدیران، اساتید و مربیان بتوانند این عشق و ایمان را در دل طلبه اشراب کنند خیلی از این آسیبها و مشکلات خود به خود رفع یا دفع خواهد شد. از این رو، در ادامه راهکارهایی معرفی شده که توجه به آن در مدارس علمیه به رشد و بالندگی طلاب کمک بسزایی خواهد کرد.
راهکارهای آن:
1. تبیین معنا و ماهیت طلبگی و هویت صنفی او
2. تشریح خدمات و وظایف حوزویان در جامعه و توجه دادن به رسالت سنگین و وظیفه جهانی طلبگی
3. ارائه افق دوردست فعالیتهای حوزوی و آرمانهای بلند به طلبه به صورتی که شور و هیجان فراوانی در دل او بیفکند
4. نشان دادن هدفهای جزئی در کنار آرمانهای بلند، تا طلبه با تصور امکان دستیابی بدان، برای حرکت به سوی آینده امیدوارتر باشد
5. تبیین نسبت علوم حوزوی با خدمات آینده طلبه
6. بیان جذابیتها و شیرینیها، ارزش و افتخارات طلبگی
7. بیان اهمیت و فضیلت علم و علم آموزی در اسلام و نشان دادن جایگاه خاص علوم حوزوی در میان سایر علوم
8. افزودن درس راه و رسم طلبگی به برنامه طلاب بهویژه در سال اول
9. برگزاری دوره تثبیت و اختبار ورودیهای جدید حوزه قبل از آغاز سال تحصیلی
10.ایجاد یک واحد درسی پیرامون پیشینه حوزه علمیه، نظام آموزشی حوزه، اهداف و مأموریتهای آن، در غیر این صورت اختصاص ساعاتی از ایام هفته به عنوان فوق برنامه برای این منظور
11. تشریح جایگاه حوزه به عنوان بهترین و تنها مرکز آموزش تخصصی معارف دینی، با وجود برخی ایرادها و مشکلات
12. بیان اجر و ثواب تحمل سختیها و ناملایمات در مسیر تحصیل علم و کمالات و ثمرات شیرین آن
13. توجه دادن طلاب به این که موفقیت در هر کاری سخت است و سختیها و ناملایمات اختصاص به زندگی طلبگی ندارد
14. ایجاد خوشبینی در طلاب نسبت به وضع موجود حوزه و امید نسبت به آینده
15.معرفی و بیان شرح حال بزرگان حوزه و الگوهای موفق به ویژه علمای در قید حیات، توسط اساتید و معرفی کتابهای مفید در این زمینه و تشویق طلاب جهت مطالعه آنها
16. درک کامل مشکلات طلبه و تلاش برای رفع آناز سوی مسؤولین حوزه
17. حفظ حرمت، عزت نفس و کرامت انسانی طلبه در همه حال، از سوی کادر و مدیریت حوزه
18. نظارت مداوم بر امور طلاب و ارتباط مستمر با آنان تا احساس ارزشمندی کنند
19.رعایت کامل موازین اخلاقی، پایبندی به آداب اسلامی و التزام به زیّ طلبگی و پرهیز از مادّیگرایی از سوی کارکنان، مدیران و اساتید حوزه(طلبه مبتدی آینده خود را در اینها میبیند، لذا رفتار و منش ایشان در مشی و انگیزه و روحیه وی تأثیر مستقیم دارد)
20. فراهم آوردن زمینه دیدار با علمای ربانیو الگوهای عملی موفق
21.حضور فعال، مؤثر، مستمر و منظم چهرههای اخلاقی، اساتید و طلاب موفّق و مهذّب در مدارس علمیه تحت عناوین مختلف (به صورت رسمی و غیر رسمی)
22. بهرهگیری منظم و مستمرّ از مشاورین اخلاقی و روانشناختی در مدارس
23. برگزاری اردوهای علمی فرهنگی برای طلاب به همراه اساتید و مسؤولان
24. تشویق و حمایت از طلاب موفق و نمونه از لحاظ علمی و اخلاقی
25. ترغیب طلاب به شرکت مستمر در برنامههای اخلاقی و مجالس ذکر
26.برگزاری کارگاهها و دورههای مهارتافزایی برای طلاب (روشهای مطالعه، تدریس و کلاسداری، پژوهش و نویسندگی، خطابه و تبلیغ، مشاوره، رایانه و تایپ و…)
27.توجه دادن طلاب به ارزش نشاط و شادابی و ناهنجار بودن کسالت و سستی (تنبلی هرگز نباید یک امر عادی تلقی شود. فضای عمومی مدارس باید به گونهای باشد که طلبه از پرخوابی یا بیحالی شرم یا بیم داشته باشد).
28. فراهم نمودن امکانات مناسب ورزشی و تفریحی در مدارس (ترویج ورزش صبحگاهی، عصرگاهی، …)
- «باید طلبهها را وادار به ورزش کرد. ورزش، اطمینان و اعتماد نفس در انسان ایجاد میکند؛ جوان را به خودش مطمئن و خاطر جمع می کند. خاصیت طبیعی ورزش این است که آنها را از آن حالت خمود و رکود بیرون می آورد … این یکی از کارهایی است که روی آن باید برنامهریزی کرد» (حوزه و روحانیت از نگاه رهبری، ص103).